PPDA, modern futbol terimleri arasında ön plana çıkmaktadır. Ülkemizde futbol tartışmalarının gelişimi ve niteliğinin arttığı bu noktada PPDA nedir sorusu önem arz ediyor. Yurt dışında sıklıkla OPTA tarafından kullanılan terim, bir futbol takımının ne kadar agresif savunma yaptığını, karşı presinin ne kadar güçlü olduğunu istatistiksel açıdan ortaya koyar. Süper Lig PPDA istatistikleri üzerinden Galatasaray, Fenerbahçe ve Beşiktaş’ın savunma stratejileri görülebilir.
PPDA Nedir?
PPDA açılımı Passes Per Defensive Action; Türkçeye “Savunma Başına Yapılan Pas Sayısı” olarak çevrilmektedir. A takımının, B takımı hücuma çıkarken izin verdiği pas sayısıdır. A takımının PPDA sezon ortalaması 10 ise bu, rakip takımlara hücuma çıkarken ortalama 10 pas yapmaya izin verdikleri anlamına gelir.
Daha önce takımların önde pres yaparken ne kadar başarılı olduğunu anlamak için üçüncü bölgede top kapma, top arası ve ikili mücadele verileri inceleniyordu. PPDA ile birlikte bu verilerin yeteri kadar detaylı olmadığı, takımın genel görüntüsünden ziyade oyuncuların detaylı analizini verdiği anlaşıldı. Özellikle önde pres ve gegenpress’in futbolda önem kazanmasıyla birlikte böyle bir istatistiğin var olması önem kazanmıştır.
PPDA istatistiği sayısal açıdan düşük olan takımlar, rakibe hücum yaparken daha az pas yapmasına izin verdiği anlamına gelir. Genellikle önde basan ve gegenpress yapan takamların PPDA istatistiği rakamsal olarak azdır.
Ülkelerin oyun stillerine göre PPDA verileri değişkenlik göstermektedir. Fizikselliği ön plana çıkaran ve hızlı futboluyla bilinen İngiltere Premier Lig’de savunma başına yapılan pas sayıları, büyük takımlar için oldukça düşüktür. Önde basıp rakibi top kaybına zorlayan takımlar (Liverpool, Tottenham Hotspur, Arsenal, Newcastle United), hızlı oyuncularıyla gol bulmaya çalışmaktadır. Bu, bazı takımların ilk oyun planı olmuş durumdadır.
Serie A ve La Liga’da bu durum oldukça farklıdır. Premier Lig’de Tottenham ve Liverpool’un rakipten ortalama top kapma süresi 8.8 saniyeyken, İtalya’nın lideri Napoli’de bu süre 11.2’dir. Napoli’nin süresi, ortalama bir Premier Lig takımı kadar etmektedir. İspanya’da PPDA’i yüksek takımlar olsa da geneli teknik üzerine oyun kurmaktadır. Serie A’da takımların derin blokta beklemesi, istatistiksel açıdan önde baskı ve gegenpress yapılmadığını göstermektedir.
Süper Lig PPDA İstatistikleri ile Fenerbahçe ve Galatasaray
OPTA verilerine bakıldığında Galatasaray ve Fenerbahçe’nin önde baskıda çok başarılı olduğu, PPDA istatistiklerine göre bellidir. Galatasaray, rakibi hücum yaparken ortalama 7.4 saniye tanırken, önde baskı sonucu kazandığı toplardan toplam 56 şut yaratmış. Bunların sadece 3’ü gol olarak sonuçlanmış.
Rakibine 9.3 saniye hücumda pas yapmasına izin veren Fenerbahçe, önde presle kazandığı topların 68’ini şuta dönüştürmüş, 15’ini gole çevirmiştir. Fenerbahçe ve Galatasaray’ın kale önünde bitiriciliği arasındaki farkı bu istatistik öne çıkarmaktadır. Yani; Galatasaray rakipten topu 7.3 saniyede kapıyorken, Fenerbahçe için bu süre 9.3, Beşiktaş için 9.9’dur. 16.2 saniye ortalama ile Sivas, ligin en az pres yapan, en çok derinde bekleyen takımı olmuştur.
Terimin Genel Eksikleri
PPDA verileri hakkında en büyük eksi, topla çok fazla oynayan takımların, rakibe halihazırda topu vermediği için PPDA istatistiklerinin az olmasıdır. Aslında iyi önde baskı yapan takımlar olsa da maçı erkenden çözüp skoru aldıkları için bu istatistik bazen yanıltıcı olabilir.
